Amerika Yunanistan'ı sattı mı?

Muhammed Abdulhamid

Son 20 yılda, Doğu Akdeniz'de yüz milyarlarca metre olduğu tahmin edilen geniş gaz kuyuları rezervlerinin bir dizi keşfinden sonra, Ege adalarının ve Doğu Akdeniz'in büyük bölümünü kontrol etme bahanesiyle Türkiye'nin deniz haklarını tanımayan Yunanistan gibi bu kuyular üzerinde mutlak kontrol arayan ülkeler arasında bu alanların kontrol mücadelesi yaşanıyor. Türkiye bu bahane ile Doğu Akdeniz’e bir müdahale yapılmasına itiraz ediyor ve Akdeniz'deki en büyük plaj alanına sahip bir ülke. Yunanistan gibi takımada devletlerinin şartlarını kendilerine dayatamayacağı yanıtını veriyor.

Yunanistan ve Türkiye arasındaki çatışma aslında sadece Yunanistan ile Türkiye arasında meydane gelen bir çekişme değildi. Tarihi, coğrafi ve siyasi faktörler ve dünya enerji ve gaz piyasalarının kontrolü için bir verilecek mücadel bu çekişmeyi körüklemekte idi. Yunanlılar, Türkiye'nin "mavi vatan"'ı kontrol etmesinin onları Doğu Akdeniz gazının mutlak kontrolünden mahrum bırakacağını, aynı zamanda- ve en önemlisi- Türkiye'yi ve Türkleri Anadolu'da abluka altına alma ve Akdeniz'den dışlama planlarına engel olacağını fark ettiler.  Türkleri Anadolu'dan tamamen kovma planının ilk adımı da bu idi. Yunanistan'ın tarihi ve dini olarak ulaşmaya çalıştığı hayali, bugün hala "Konstantinopolis" dedikleri İstanbul'u geri almaktır.

Amerika, Rusya ve Avrupa bu tarafların her birisi Doğu Akdeniz’de jeopolitik ve stratejik çıkarlarına göre hareket etmektedir. Nitekim Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’deki tüm deniz alanlarının kontrolünü tamamen eline alması Avrupa ve Amerika’nın menfaatine olacaktır. Amerikalı Exxon Mobil, İngiliz BP, İtalyan ENI, Fransız Total gibi Avrupalı ve Amerikan gaz ve petrol arama şirketleri, Milyarlarca dolarlık keşif ve satış gelirinin yanısıra önümüzdeki on yıllar boyunca enerji sağlayabilecek bu geniş zenginliği keşfetme ve ondan yararlanma hakkını kolayca elde etmiş olacaklar.

Avrupalılar ve Amerikalılar için en önemlisi, Doğu Akdeniz gazının kontrolünün Yunan ve İsrail devletlerinde olması, Avrupa'ya iki rotadan (birincisi, Karadeniz'den Türkiye'ye güney hattından geçen,  ikincisi ise Baltık Denizi'nden geçen Kuzey Hattı "Nord Stream II" üzerinden Almanya) gelen Rus gazına kalıcı olarak ihtiyaçlarının kalmamasını sağlayacaktır.

Türkiye, enerjinin güvence altına alınmasında yüksek stratejik çıkarlarına ve denizde hakim olduğu alanların genişletilmesine zarar vermeyi amaçlayan ve Yunanlıların, Avrupalıların ve Amerikalıların Türkleri Anadolu’da abluka altına alarak denizlerden uzak tutmaya hizmet eden bu planlarının ne kadar tehlikeli olduğunun farkına varmıştır. Bu yüzden Türkiye birden fazla ülke ile bir dizi çalışma başlatmaya karar verdi. Kasım 2019'da Libya ile deniz sınırının çizilmesi anlaşmasını açıkladı. Daha sonra iki taraf arasındaki sınırın çizilmesini ilan etmek için Mısır ile yakınlaşmaya çalışıyor, ancak Mısır'ın kararı Amerikalıların elinde. Bu yüzden Mısır şu anda Türkiye ile bir anlaşma imzalayamıyor.

Türkiye, başta denizcilik endüstrileri olmak üzere askeri endüstrilerin genişlemesini ve güçlenmesini hızlandırmaya çalıştı. İlk uçak gemisinin kurulduğunu ve birçok fırkateyn ve denizaltı inşa edildiğini duyurdu. Ardından Yunanistan ve Fransız, Amerikan, İngiliz ve hatta Rus müttefiklerinin bu hedeflerine karşı Ankara'nın doğu Akdeniz'deki "mavi vatanı kendisinin hakkı olarak gördüğünü ve bunun için herhangi bir filonun önüne geçmekten geri durmayacağı mesajını deniz tatbikatları ile verdi.

Ocak 2020'de Yunanistan, GKRY ve İsrail, İsrail ve Kıbrıs Rum gazını Önce Yunanistan'a, oradan da Avrupa'ya taşımak içinEAST MEDgaz hattının kurulması konusunda anlaştılar ve bu anlaşmanın imzalanması, Türkiye'nin "mavi vatanını" tanımamak Yunanistan'ın kendi hakkı olarak gördüğü Doğu Akdeniz'de Türkiye'nin deniz sularının kamulaştırılması anlamına geliyordu. Amerika başlangıçta bu projeyi uygulamak daha ucuz bir fiyat için rekabet yaşandığı bir dönemde bile 7 ila 12 milyar dolara denk gelen önemli bir finansman gerekliliğine rağmen Avrupa'yı Rus gazından vazgeçdireceği için bu önemli projeyi desteklemeyi kabul etti.

O zamandan beri, Türkiye bu projenin uygulanmasını kabul etmemiştir. Türk Deniz Kuvvetleri, havacılık, hava kuvvetleri ve dronlar aracılığıyla keşif ve kurulum çalışmalarının yanı sıra Yunanistan'ı destekleyerek Türkiye'yi terörize etmeye ve korkutmaya çalışan Fransız planlarını caydırabilen elektronik harp silahı ile bütün bu dayatmalara karşı dimdik durmuştur. Türkiye için en büyük zorluk, Mısır ve Yunanistan'ın Ağustos 2020'nin ilk haftasında Türkiye'yi sıkıntıya sokan deniz sınırlandırma anlaşmasını imzalamasıydı, ancak Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Mısır'ın Türkiye'nin deniz egemenliğine saygı duyduğunu ve bizim için yeterli olduğunu söyledi.

İki yıldan fazla bir süre sonra ve bir dizi askeri ve deniz kolunda meydana gelen gerilimlerden sonra, Amerika, özellikle artan Rus  baskılarına karşı, Orta Doğu'da hala önemli bir müttefik olarak gördüğü Türkiye ile çatışmama isteğinin yanı sıra, yüksek maliyetler nedeniyle İsrail-İsrail Doğu Mead Güney Kıbrıs hattının kurulmasına verilen desteği bırakmaya karar verdi. Bu yüzden Amerika, Türkiye'nin her iki tarafı da zayıflatmak için Rusya'ya karşı bir çatışmaya girmesini istiyor. Amerika bu projeden vazgeçse de, Fransa hala silah mühimmatı ve Rafal jetleri ile desteklediği Yunanistan'ın arkasında tüm gücüyle ayakta duruyor. Fransa'nın başını çektiği Yunanistan ve halefleri, Türkiye'nin Avrupa'ya karşı bir savaşa girmek istediğini yansıtan ve hatta Rusya-Amerika-Türkiye üçlüsünü birbirine düşürecek bir takım komplolar planlıyor olabilir.

Daha da önemlisi, Amerika EastMead gaz hattına destek verdi. Bunun yanı sıra Yunanistan’ın Türkiye sınırına yakın en büyük askeri üssünü, Dede Ağaç’ı inşa etmeye devam ediyor. Suudi Arabistan, BAE ve Mısır gibi bölge ülkelerini Abd kendi şartlarını kabul etmesi için siyasi ve bölgesel olarak baskı yapmaya devam ediyor ve bu nedenlerden dolayı Amerika'nın Doğu  Meade hattı projesinde Yunanistan'ı Türk askeri gücü nedeniyle sattığını söyleyebiliriz, ancak Rusya'ya karşı Türkiye ve Amerika bir çatışmaya sokmak için Türkiye'ye karşı pusuda beklemeye ve komplo kurmaya devam ediyor.