Gayrimüslim Arkadaşlarımın Noel ve Yeni Yıllarını Tebrik edebilir miyim?

Nodar Davitadze

Allah'a hamd, peygamberine salat ve selam olsun! Allah Resulü ﷺbir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmaktadır: "Kim bir kavme (topluluğa) benzerse o da onlardandır." (Ebu Davud, Libas 5/4031.) Bu hadisi yorumlayan İslam âlimlerinin tamamı, hadisteki yasağın, gayrimüslim toplumun dini mensubiyetlerini belirleyen gelenek, görenek, giyim ve benzeri özelliklere işaret ettiği konusunda hemfikirdir. Şimdi noel ve yılbaşının ne olduğuna bakalım ve İslam inancına uygunluğunu kontrol edelim.

Noel, Hıristiyan inancındaki en önemli bayramlardan biridir. Bu günde, Hristiyanlar İsa'nın doğumunu kutlarlar. Meryem oğlu İsa sadece Hristiyanlar için değil, Müslümanlar için de önemli bir şahsiyettir. Biz Müslümanlar Hz. İsa’yı “ulul azim” peygamberler arasında sayar ve Hz. Muhammed’e saygı gösterdiğimiz gibi ona da saygı duyarız. Hatta onu sevip saymayan Müslüman olamaz. Onun doğumu Allah'ın bir mucizesidir ve gerçekten büyük bir olaydır. Tüm bunların yanı sıra birkaç konuyu da göz ardı edemeyiz:

1. İsa'nın doğum tarihi tam olarak bilinmiyor. Noel'in farklı tarihlerde kutlanmasının sebebi de budur. Hristiyan mezhepler arasında dahi bu konuda görüş birliği yoktur. Aralık ayının sonu veya ocak ayının başı Hz. İsa’nın doğum günü olarak düşünülmektedir. Bu tarihler ise Kuran-ı Kerim'de Hz. İsa'nın doğumu ile ilgili anlatılan kıssa ile bağdaşmıyor. Kur'an-ı Kerim'e göre doğumu yaklaşan Hz. Meryem şöyle bir ses işitti: "Hurma ağacını kendine doğru silkele ki sana taze hurma dökülsün." (Meryem, 19/25.) Hurmanın meyveleri aralık ayı gelmeden toplanır ve kışın ağaç üzerinde meyve durmaz. Bu durum bize Hz. İsa'nın aralık ayının sonunda veya ocak ayın başında doğmadığına dair bir fikir veriyor.

2. Genel olarak İslam'da peygamberlerin doğum günlerinin kutlanması ve bu günlerin bayram olarak kabul edilmesi gibi bir uygulama yoktur. Hz. Muhammed’in doğum gününü kutlamak bile İslam alimleri arasında tartışmalı bir konudur ve İslam'ın ilk yıllarında kimse kutlamamıştır.

3. Müslümanlar için Hz. İsa, Allah’ın peygamberidir, bir insan tarafından doğrulmuş, Allah'ın iradesi ve emri ile bakire Meryem'in rahminde mucizevi bir şekilde ilka edilen bir insandır. Hristiyan öğretisine göre Hz İsa, Tanrının oğlu, teslisin üç hipostazından biri ve tanrının kendisidir. Bu konu, iki din arasındaki en belirgin ve en büyük farktır. Bu konuda her ikisinden de taviz verilmesi düşünülemez. Bahsettiğimiz gibi, Noel bir Hristiyan bayramıdır ve bu nedenle Hristiyanlar bu gün Tanrı'nın oğlunun doğumunu kutlarlar. Bunu göz önünde bulundurarak arkadaşının, komşusunun veya iş arkadaşının kalbini kazanmak amacıyla inancının reddettiği böylesi küfür dolu günü tebrik eden bir Müslümanı tasavvur etmekte zorlanıyoruz.

Yüce Allah Kuran-ı Kerim'de şöyle buyurmaktadır: "Onlar, "Rahman, bir çocuk edindi" dediler. An dolsun, siz çok çirkin bir şey ortaya attınız. Rahman'a çocuk isnat etmelerinden dolayı neredeyse gökler parçalanacak, yer yarılacak, dağlar yıkılıp çökecektir!" (Meryem, 19/88-91.) Kutsal kitabında Rabbinin gazap ettiğini görmesine rağmen kâfirlere özenerek bu günü tebrik eden insanın cesareti büyük ve imanı ise zayıf olmalı.

Bazıları onların inançlarına katılmadıklarını, Hz. İsa'nın Tanrı veya Tanrı'nın oğlu olduğuna inanmadıklarını söyleyebilirler. Ayrıca "Mutlu Noeller", "Tanrı'nın oğlunun doğumu tebrik ederiz" gibi sözlerle de tebrik etmiyoruz ki. Biz sadece "Bayramınız Kutlu Olsun" diyerek tebrik ediyoruz derler.

Sübhanallah! Bununla sadece kendini kandırıyorsun kardeşim! Allah buna aldanmayacak, çünkü siz onların kutladıkları şeyi tebrik ediyorsunuz. Ve Hristiyanlar bu gün neyi kutluyor? Tanrı'nın oğlunun doğumu veya Tanrı'nın bir insan vücudunda enkarnasyonu öyle değil mi? O zaman sen neyi tebrik ediyorsun? Onların kutlamadıkları başka bir şeyi mi tebrik ediyorsun? Hayır, değil mi? O zaman söylediğiniz "bayramınız kutlu olsun" sözleri, onların kutladıkları şeye gider.

Gayrimüslim arkadaşlar bayramımızı tebrik etse bizim de onları tebrik etmemiz gerekmez mi?

Her şeyden önce bilmeliyiz ki, davranışlarımızı belirli kişilerin eylemleri değil, dinimiz -İslam- belirler. Yukarıda belirtildiği gibi, bu bayramın ana konusu İslam'ın tevhid inancıyla doğrudan çelişmektedir. Hristiyanlar bayramımızı tebrik etmeden önce inançlarını gözden geçirsinler ve eğer inançları izin veriyorsa tebrik edip etmemek onlara kalmış. Bu konuda Kur'an-ı Kerim açık bir çizgi çekmiş: "Sizin dininiz size, benim dinim de banadır." (Kafirun, 109/6.) Elbette bu, gayrimüslimlerle sosyal ilişkileri kesmek anlamına gelmez. Sadece dini konularla ilgilidir. Dini bayramların dışında sosyal ilişkiler kurmak, karşılıklı saygı çeçevesinde iyi geçinmek için birçok neden vardır ve akıllı insan o konulara önem verir, sosyal ilişkileri kuvvetlendirir, ortak bir dil bulur ve kendilerine iyilik dileyip onlara düşman olmadığını gösterebilir.

Burada Hristiyan arkadaşlarımıza da birkaç söz söylemek istiyorum: Size olan kin ve düşmanlığımızdan dolayı bayramlarınızı tebrik etmekten kaçındığımızı sanmayın. Hayır, bu bayramlar içerik olarak bizim inançlarımızla çelişiyor. Böyle bir durumda, inancımıza bağlı kalmayı tercih ederiz ve "Sizin dininiz size, benim dinim de banadır" deriz. Sizin tebrik ettiğiniz İslam bayramlarının hiçbiri yukarıda bahsettiğimiz şekilde Hristiyan inancıyla çelişmez. Örneğin Ramazan veya Kurban Bayramları, içeriği itibariyle Hristiyan inancıyla hiçbir şekilde çelişmez.

Yılbaşı kutlamasına gelince; bu bayram bir madalyonun iki yüzü gibidir. Bir yandan farklı zamanlarda farklı milletler tarafından kutlanan bir pagan bayramıdır. Öte yandan bu pagan bayramları ortak bir tarihe birleştirilmiş ve Gregoryen takviminin başlangıcı olarak sabitlenmiştir. Milattan sonraki zamanın başlangıcı olarak zaten Hz. İsa’nın doğumu baz alınmaktadır. Dolayısıyla 1 Ocak, bu bayramların ortak kutlanması için en kolay kabul edilen tarih olmuştur. Çünkü 1 Ocak Ortodoks ve Katolik kiliselerin Noel bayramı kutlama tarihlerinin tam ortasında bulunmaktadır. Bu nedenle Yeni Yıl kutlaması veya tebrik edilmesi de Noel'den pek farklı değildir. Çünkü bu bir yandan pagan bayramlarının kalıntısıdır, diğer yandan Mesih'in miladından 2023 yılına giriş kutlamasıdır. Bu gelenek Hıristiyan kültürünün etkisi ile daha sonra Hristiyan olmayan milletlerde de yayılmıştır.

En doğrusunu Yüce Allah bilir!