AIPAC: ABD’yi İsrail’in Kuklası Yapan Lobi

Editöryal*

Son zamanlarda ABD’de Gazze olayı ile ilgili yaşananlar birçok kişiyi şaşırtabilir. Bir taraftan rektörleri istifaya zorluyorlar diğer taraftan da öğretim üyelerini ve öğrencileri gözaltına alıyorlar. Dünyanın en büyük ülkesi! nasıl oluyor da İsrail’in kuklası gibi davranarak siyonistlerin istediği her şeyi kabul ediyor? ABD, İsrail’in yaptığı soykırımı savunmakla kalmıyor, utanmadan Birleşmiş Milletler’deki veto yetkilerini kullanıyor, senatörleri ve uluslararası ceza mahkemesini tehdit ediyor. Tamam da ABD’nin bu İsrail sevdası nereden geliyor?

İsrail, ABD’nin ileri karakolu olarak adlandırılıyor, bu doğrudur. Ancak ABD’de daha mühim ve iyi anlaşılması gereken başka bir mekanizma işliyor. Bildiğimiz gibi, ABD veto oylarını en çok İsrail lehine kullanmıştır. ABD Kongresi’nde üzerinde en çok ittifak edilen konulardan biri de Siyonistlerin faydasını gözeten yasal düzenlemelerdir. Bu tür yasa paketleri demokratlar ve cumhuriyetçiler arasında hiçbir ihtilaf oluşturmadan kabul görmektedir. Pekiyi bunu ABD halkı mı istemektedir? Tabii ki, hayır! Siyonist lobisi böyle istediği için… Peki, ABD’nin Siyonist lobisi nasıl işleniyor?

ABD’de Lobicilik ve Siyonizm

Öncelikle, ABD’de lobiciliğin hem yaygın hem de yasal bir faaliyet olduğunu bilmek önemlidir. The Nation’a göre, ABD’de faaliyet gösteren 12.000’den fazla lobi grubu bulunmaktadır. Bu gruplar, Meclis gibi karar alma organlarında -mevzuatı etkilemek için- iyi bağlantılara sahip, profesyonel avukatlar istihdam ederler. Özellikle ilaç şirketleri ve sağlıksız gıda üreticileri gibi kurumsal kuruluşlar, kendi çıkarlarını korumak amacıyla lobicilik faaliyetlerine önemli miktarda mali kaynak aktarırlar. Ancak ABD’de lobicilik, sıklıkla entelektüel tartışma ve savunuculuktan daha ileriye giderek rüşvet benzeri uygulamalara dönüşebiliyor. Lobi grupları, kampanya finansmanı için büyük paralara ihtiyaç duyan kongre üyelerine ve kişisel zenginlik peşinde koşan çalışanlara önemli miktarda mali destek sağlamaktadır. Örneğin, Ulusal Tüfek Derneği (NRA) gibi ülkedeki en yüksek harcama yapan lobi grupları, silah politikasını etkilemek için büyük yatırımlar yapmaktadır. Kampanya finansmanını takip eden bir STK olan Open Secrets’a göre, NRA 2013-2022 yılları arasında siyasi faaliyetler için 114 milyon doların üzerinde harcama yapmıştır.  Ancak serbest silah satışı ve taşımasını yasaklayamamıştır. Sadece 2023 yılında 348 okul saldırısının gerçekleştiğini düşünün… Bu durum göstermektedir ki ABD’de yaşayan çocuklar dahi bu grupların umurunda değildir. Gazze’de katledilen Müslüman çocuklar mı bunların umurunda olacak… Üstelik Siyonist lobisi, daha da kapsamlı ve agresif bir yapıya sahipken.

ABD’de çeşitli lobi grupları, İsrail’i savunmak amacıyla politik eylem komiteleri (PAC’ler), düşünce kuruluşları ve medya izleme kuruluşlarını kullanmaktadır. Lobi gruplarının en etkili olanları arasında İsrail için Birleşmiş Hıristiyanlar (CUFI), Büyük Amerikan Yahudi Örgütleri Başkanlar Konferansı ve Amerikan İsrail Halkla İlişkiler Komitesi (AIPAC) bulunmaktadır. Başkanlar Konferansı, ABD hükümeti ile Yahudi toplumu arasında birinci derecede bir rol üstlenmektedir. CUFI ise, kutsal kitapların yanlış yorumlanmasından etkilenen Hristiyanlardan oluşmaktadır ve bu da geniş bir üye tabanı sağlamıştır. AIPAC ise yasama ve dış politika üzerinde en büyük etkiye sahip kuruluş olarak öne çıkmaktadır. AIPAC’in ABD Kongresi’nde doğrudan icra ettiği lobi faaliyetleri, ABD’nin İsrail’e yönelik politikasının şekillenmesinde büyük bir etkiye sahiptir. Bu da AIPAC’i merak konusu yapmaktadır.

AIPAC Nedir?

Amerikan İsrail Halkla İlişkiler Komitesi (AIPAC), “İsrail’in yanında olanların yanındayız.” sloganıyla 1953 yılında Amerikan Siyonist Konseyi’nin (AZC) bir lobi bölümü olarak kuruldu. İlk adı Amerikan Siyonist Halkla İlişkiler Komitesi (AZCPA) idi. Onun kuruluş hikayesi de ilginçtir. Ekim 1953’te Filistin’in Kıbya köyünde, İsrail işgal birlikleri tarafından en az 69 Filistinli öldürüldü. ABD başta olmak üzere birçok ülke, bu olayı kınamakla kalmadı, sorumluların adalete teslim edilmesini istedi. Bu kınamaları kendilerine yediremeyen Siyonistler, ABD’deki siyasi faaliyetlerini artırarak İsrail ile ilgili bütün kararları ve açıklamaları kendi lehlerine çevirmek istediler. Böylelikle daha önce var olan Siyonist Konseyi’nden, ABD yasalarını lobicilik üzerinden etkileyecek bir platform kurdular.

1980’lere gelindiğinde, AIPAC’in değeri 7 milyon doların üzerine çıkarak Kongre’nin görüşünü etkilemek için gerekli mali ve siyasi güce ulaştı. Bu dönemde, görüşlerine karşı çıkan senatör veya temsilcilere karşı çalışmalar yaparak onların siyasi kariyerlerini sonlandırdılar. Örneğin, 1982 yılında FKÖ lideri Yasir Arafat’a destek veren ABD Temsilcisi Paul Findley’i görevden almak için Richard J. Durbin’i desteklediler. Aynı yıllarda, en çarpıcı örneklerden biri Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin başkanı olan Senatör Charles H. Percy’nin, Demokrat Paul Simon tarafından yenilgiye uğratılmasıdır.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 05 Haziran 2023'te Washington DC'de düzenlenen AIPAC zirvesinde. 

İki Amerikalı siyaset teorisyeni, John Mearsheimer ve Stephen Walt, kitaplarında İsrail lobiciliğini tartışırken Percy’nin durumuna atıfta bulunmuşlardır. Genel olarak İsrail yanlısı bir oy siciline sahip olmasına rağmen, Percy’nin “endişelerine duyarsızlık ve hatta düşmanlık göstererek” AIPAC’in gazabına uğradığını belirtmişlerdir. Ayrıca, Kongre üyeleri ve çalışanlarının bilgiye ihtiyaç duyduklarında Kongre Kütüphanesi, Kongre Araştırma Servisi, komite personeli veya yönetim uzmanlarını aramadan önce AIPAC’e başvurmalarının yaygın olduğunu ifade etmişlerdir. Daha da önemlisi, AIPAC’in sık sık konuşma taslakları hazırlamak, mevzuat üzerinde çalışmak, taktikler konusunda tavsiyelerde bulunmak, araştırma yapmak, ortak sponsorlar toplamak ve oy toplamak için çağrıldığını belirtmişlerdir.

İsrail’den Daha Siyonist

Siyonizm, İsrail devletinin kurulması için çalışmakta olabilir, ancak İsraillilerden bu hedefe çok daha fazla inanan ve çaba sarf edenler vardır. Onlar da biri de AIPAC’tır. Eylül 1993’te İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin ve Yasir Arafat, Oslo Anlaşması’nı imzaladıklarında AIPAC, anlaşmayı resmi olarak onaylamasına rağmen hiçbir zaman tam anlamıyla bu anlaşmaya sıcak bakmadı. Anlaşmanın bir parçası olarak ABD, Filistinlilere fon sağlamayı taahhüt etti. İsrailliler, paranın doğrudan Arafat’a gitmesini isterken AIPAC, paranın hiçbir zaman doğrudan Arafat’a ve halkına verilmediğinden emin olmak ve ne yapıldığını yakından izlemek için Kongre’deki bir yasa tasarısını destekledi.

1995 yılında AIPAC, yine Rabin ile karşı karşıya geldi. İsrail Başbakanı Rabin, ABD’nin büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınmasının mevzuata aykırı olduğunu savunurken AIPAC, ABD Kongresi’nde bunu gerçekleştirecek iki partili yasa tasarısını destekledi. Yasa tasarısı meclis çoğunluğu tarafından kabul edilerek geçti. Fakat dönemin ABD Başkanı Bill Clinton, yasayı yürürlüğe koymadı. Ancak Ekim 2018’de Donald Trump, büyükelçiliği Kudüs’e taşıyarak bu tasarıyı gerçekleştirdi.

AIPAC, İsrail’in radikal ve yayılmacı Likud Partisi ile aynı hedefleri paylaşmaktadır. Bu yüzden bu iki oluşum birbirine daha yakın olarak değerlendirilmektedir. Ancak, bu değerlendirmelerde hesaba katılmayan önemli bir unsur daha vardır. Bu unsur örgütün Başbakan Netanyahu ile olan yakın ilişkisidir. Netanyahu, 1980’lerde Washington’daki İsrail büyükelçiliğinde çalıştıktan sonra Birleşmiş Milletler’de İsrail temsilcisi olarak görev yaptı. Bu dönemde, merkezi New York’ta bulunan AIPAC yetkililerine yakındı. 1988 yılında Netanyahu, İsrail meclisi seçimlerine katılmak üzere İsrail’e döndü ve sonraki yıllarda AIPAC her zaman onun yanında durdu. 1990’dan beri Netanyahu, İsrail Dışişleri’ni açıkça eleştirdiğinde AIPAC, onu desteklemeye devam etti. Bu nedenle, devam eden Gazze krizi sırasında Netanyahu’nun ABD hükümetini tehdit ederken AIPAC’in Netenyahu ile aynı duyguları paylaşması şaşırtıcı değildir.

Bugünkü AIPAC

Bugün AIPAC kendisini iki partili bir kuruluş olarak tanımlıyor; yani Demokrat ya da Cumhuriyetçi olsun, hangi partiden olursa olsun fark etmiyor. Dolayısıyla, tıpkı 1988’de Ortodoks bir Yahudi olan Joe Lieberman’a karşı istedikleri doğrultuda oy kullanan Cumhuriyetçi senatör Lowell Weicker’ı destekledikleri gibi, bir Yahudi’ye karşı bile Yahudi olmayan birini destekleyebilirler. Hâlihazırda Washington’da gerçekleştirilen yıllık politika konferansı, ABD Kongresi’nin ortak oturumu hariç, neredeyse diğer tüm etkinliklerden daha fazla Kongre üyesine ev sahipliği yapmaktadır. Aslında 2016’daki yıllık konferansa baktığımızda oldukça şaşırtıcı bir şeyle karşılaşıyoruz: Hillary Clinton, Donald Trump, Joe Biden ve Kamala Harris başta olmak üzere önümüzdeki 10-12 yıl içerisinde ABD’yi yönetmesi muhtemel kişiler konferansta konuşma yapmak üzere oradaydı. Buna bir bağlılık beyanı dersek yerindedir!

Donald Trump, 21 Mart'taki AIPAC 2016 Politika Konferansı'nda

AIPAC'ın ABD politikası üzerindeki etkilerinden biri, Barack Obama döneminde yaşanan bir olayla görünür hale gelmiştir. Mayıs 2011’de, Obama Arap Baharı üzerine yaptığı bir konuşma sırasında “İsrail ve Filistin’in sınırları, karşılıklı olarak kabul edilen takaslarla birlikte 1967 sınırlarına dayanmalıdır” ifadesini kullanmıştır. AIPAC, hızlıca harekete geçerek meclis üyelerini yönlendirdi ve üç gün içinde Obama, “Taraflar 4 Haziran 1967’de var olan sınırdan farklı bir sınırı müzakere edeceklerdir” diyerek önceki sözünü yemiş oldu.

AIPAC üyeleri, ABD dış politikası üzerindeki güçlerinin ABD kamyonunda paylaşmasından da hoşlanmaktadırlar. Mesela bir gün Jeffrey Goldberg adlı gazeteciye konuşan eski AIPAC yöneticisi Steven Rosen, "Bu peçeteyi görüyor musun? 24 saat içinde bu peçeteye 70 senatörün imzasını alabiliriz” ifadesini kullandı. Bu gücü de kongrede desteklenen kişilerin istatistiklerini gördüğümüzde anlayabiliriz. AIPAC 2022 raporuna göre örgüt, 100’ü senatör ve 435’i temsilciden oluşan kongre için 365 üye ve adayı desteklemiştir. Bunların %98’i seçimleri kazanmıştır. Seçim sürecinde 17,5 milyon dolardan fazla para doğrudan İsrail yanlısı adaylara dağıtılmıştır.

AIPAC, sadece parti ötesine geçmeye çalışmıyor, aynı zamanda ABD’nin demografi takıntısını da aşarak hemen her demografiden meclis üyelerini destekliyor. Örneğin, %95 gazi, %68 kadın, %66 Yahudi, %56 Asya, Amerika ve Pasifik Adalı ve %67 LGBTQ+ Kongre üyeleri örgütün desteğinden yararlanmaktadır. Bütün bunlar hiç olmazsa bu meclis üyelerinin Amerika halkına değil, Siyonist lobilere hizmet ettiğini göstermektedir.

ABD kampanya finansmanı yasalarını denetleyen Federal Seçim Komisyonu’ndan elde ettiğimiz kayıtlara göre, AIPAC üyeleri son zamanlarda Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’a oldukça cömert davranmıştır. 2023’ten bu yana kampanya kasasına 374.000 dolardan fazla bağış yapıldı ve bu bağışların çoğu Gazze’deki çatışmaların başlamasından sonra geldi. Özellikle de Johnson’ın İsrail’e 14 milyar dolarlık bir yardım paketinin geçmesine öncülük etmesinin ardından bağışlar arttı. Dolayısıyla bu yozlaşmış temsilcilerin, üniversite rektörlerini antisemitizm maskesiyle taciz etmesine kimse şaşırmamalıdır. Ne yazık ki, ABD’de Siyonizm siyaseti bu şekilde işlemektedir.

Yine AIPAC’ın ABD senatör ve temsilcilerine yönelik paketlerinden biri de yıllık İsrail gezisidir. Özellikle yeni seçilmiş olanlar için bu, bir ritüel haline gelmiştir. Bu geziler, katılımcıların kendileri ve aileleri için business-class uçuşlar ve lüks tatiller içerir ve hepsi AIPAC’in “hayırsever” kolu tarafından finanse edilir. Tur sırasında, İsrail yetkileri, katılımcılara Filistin toprakları üzerindeki “hakları” konusunda çeşitli bilgilendirme yapmaktadırlar. 

AIPAC Karşıtlığı ve Siyonistlerin Alternatifi

ABD’nin 2021-2022 seçim döngüsüne doğru AIPAC, doğrudan para finansmanı işlemlerine dahil olacak yeni bir PAC olan United Democracy Project’i (UDP) oluşturdu.  Bu yeni oyuncuyu, özellikle Filistin davasına sempati duyan Demokratları yenmek için ortaya koydular. OpenSecrets’e göre, United Democracy Project 2021-2022 seçim döngüsünde 35.943.281 dolar toplamıştır. 2024’e gelince UDP, ön seçimlerde Filistin’e sempati duyan adayları değiştirmek için 100 milyon dolar harcamayı planlamaktadır.

Son olaylardan etkilenen bazı ılımlı politikacılar, “Reject AIPAC” (AIPAC’ı reddet) adını verdikleri bir karşı güç oluşturmayı denemektedir. Bu hareket, AIPAC tarafından hedef alınan adayları desteklemeyi amaçlamaktadır. Ancak görünüşe göre, bu ittifak Siyonistleri yenme kapasitesine sahip değildir. Zaten AIPAC’e alternatif olarak ortaya çıkan bir seçenek olan ve ılımlı insanlara hitap eden bir grup oluşturmuşlardır. AIPAC'in aşırılıkları, bazı Siyonistleri bile rahatsız etmektedir ve genç Yahudilerin birçoğu daha liberal değerleri benimsemektedir. Dolayısıyla İsrail’in “haklarını” koruyan ancak şiddet yerine diplomasiyi benimseyen başka bir lobi grubu olan J Street, 2007 yılında kurulmuştur. Böylece AIPAC’in aşırılıklarına dayanamayan Siyonist yanlıları, AIPAC’nın düşmanı olarak görülen J Street’i desteklemektedir. Washington Times’e göre, 2008’den beri J Street, George Soros’tan bağış almaktadır.

Görüldüğü gibi İsrail’in “hakları” en hafif stratejilerle bile ABD Kongresi’nde korunmaktadır. Bu nedenle ABD’de iktidar kim olursa olsun, her zaman İsrail’in kuklası olmaya devam edecektir.

Kaynakça

*Bu metin, Kayseri Uluslararası Öğrenci Derneği (KUDER) tarafından düzenlenen Haftalık Lisansüstü Öğrenci Münazarasının 200. bölümünden uyarlanmıştır. Konular, Nadim Talha, Zakariya A. Ibraheem ve Ifeoluwa Siddiq Oyelami tarafından sunulmuştur.