دیدگاه اسلامی در مورد ضایعات مواد غذایی در جهان

نویسنده: اشرف اکینتولا

ترجمه: الهام نیکزاد

  پس از آن ، وقتی گفته می شود که حدود ۴۰  میلیون از ۹۳۱ میلیون تن ضایعات غذایی از جهان عرب سرچشمه می گیرد ، چندان شگفت زده نشوید! چون این یک واقعیت است پسچگونه می توانیم از خود در برابر این تهدید محافظت کنیم؟

زمان آن فرا رسیده است که بدانیم تولید غذای بشریت محدود به رفتن به بازار و خرید و فروش مواد غذایی نیست. به طور دقیق تر ، تولید غذا یکی از ابعاد متعددی است که اکوسیستم ما را در جای خود نگه می دارد. این حالت تعادل جزء نعمتی است که میتواند جهان را غیرقابل سکونت کند. حتی کج شدن تعادل برای همه به معنای عذاب است. قبل از این که نعمت عظیمی برای ما به نفرین تبدیل شود ، می توانیم در مورد آنچه باید انجام دهیم برای نجات جهان از ویرانه ها صرف نظر از تفاوت هایمان ، صحبت کنیم. ضایعات غذایی ٬غذایی است که بشریت برای آن کار کرده اما بدون خوردن آنرا  دور انداخته است. حتی در سال ۲۰۱۹ تنها ، حدود ۹۳۱ میلیون تن غذا در سراسر جهان دور ریخته شده است.

اگر محاسباتی انجام شود ، این مقدار به اندازه ای است که ۷ میلیارد جمعیت جهان را در مجموع ۷ بار تغذیه می کند. این اسراف یا از دست دادن در سراسر سیستم غذایی ، از تولید گرفته تا پردازش ، توزیع ، خرده فروشی و تا میز ما رخ می دهد. با این حال ، شگفت آور است که ۶۱ درصد از این ضرر از خانه ها ، ۲۶ درصد از خدمات غذایی و ۱۳ درصد از خرده فروشی بوده است. در واقعیت این ضایعات غذایی در حال حاضر یک سنت است ، که این خود مشکل را بدتر می کند. در حقیقت ، وقتی به رستوران ها یا رویدادهای عمومی می رویم ، ترک بخشی از وعده غذایی خود را تجمل می دانیم.

از داستانهای قدیم آموختیم که چگونه حضرت یوسف (ع) با تعبیر خواب پادشاه میلیونها نفر را از قحطی نجات داد. اگر بخواهیم این را در چارچوب جهان خود قرار دهیم ، ممکن است به پایان محصول هفت ساله نزدیک شویم که مردم مصر را نجات دهنده تمام بشریت کرده است. طنز این است که در این فصل فراوان ، بیشتر از آنکه غذای خود را در انبارها ذخیره کنید ، بیشتر مواد غذایی را در کامیون های زباله می ریزند ، هرچند می دانیم که خشکسالی و قحطی نزدیک است. در مورد این سوال که چرا مردم دوست دارند بر خلاف روح خود کار کنند ، ممکن است هرگز به اندازه کافی پاسخ ندهیم. از سحر تا غروب ، ما تلاش می کنیم تا از مواهب زمین استفاده کنیم ، اما وقتی زمان برداشت محصول زحمات ما فرا می رسد ، آن را دور می اندازیم.

بسیاری از ما حتی از بحرانی که در آن قرار داریم آگاه نیستیم. تخمین زده می شود که جمعیت جهان  در ۱۵ سال آینده از ۷ میلیارد  به ۹ میلیارد نفر برسد. اگر این جنون هدر دادن غذا را مانند امروز ادامه دهیم ، در سراسر جهان کمبود غذا در سال ۲۰۵۰بهوجود خواهد آمد. این مشکل ناشی از تولید ناکافی نیست ، بلکه غذاهای بی شماری است که هر روز دور ریخته می شوند.

به دلیل توزیع ناهموار غذا در جهان ، برخی از مناطق در کمبود غذا و آب غرق می شوند ، در حالی که برخی دیگر بیش از حد شنا می کنند. علاوه بر این ، ضایعات مواد غذایی فشار زیادی بر سیستم های مدیریت شهرداری ها وارد می کند و ناامنی غذایی را تشدید می کند و در نتیجه باعث ایجاد  تغییردر سه بحران جهانی میگردد ( از بین رفتن طبیعت و تنوع زیستی ، آلودگی و زباله) به هر نیت و مقصدی ، ضایعات غذا در حالی که برای بسیاری بی ضرر و بی اهمیت است ، عواقب ناگواری دارد ، و ما در اسلام بارها و بارها نسبت به آن هشدار داده شده ایم.

پس از آن ، وقتی گفته می شود که حدود۴۰  میلیون از۹۳۱  میلیون تن ضایعات غذایی از جهان عرب سرچشمه می گیرد ، چندان شگفت زده نشوید! چگونه می توانیم از خود در برابر این تهدید محافظت کنیم؟ چگونه این افراط و تفریط ها را کاهش داده و از منابع جهان خود بهترین استفاده را ببریم؟ شاید وقت آن رسیده که از خواب غفلت بیدار شده و دست به کار شویم!

در میان اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد ٬ نصف کردن ضایعات مواد غذایی و کاهش غذایی تا سال ۲۰۳۰ یک تمرکز اصلی است. ردیابی پیشرفت در سطح ملی تا سال ۲۰۳۰؛ انواع مختلفی از ماشین آلات که از طریق جمع آوری داده ها ، تجزیه و تحلیل و مدل سازی جامع پسماند مواد غذایی ، برآورد جهانی ضایعات مواد غذایی و روش اندازه گیری ضایعات مواد غذایی در خانه ، خدمات غذایی و خرده فروشی برای کشورها ، و به همراه آن ، ایجاد شده است. جهان بیش از یک هزار سال است که وجود دارد. اول از همه ، در مسیری که خدا و پیامبر عزیز ما به ما نشان داده ، پیش بروید.

خداوند با نشان دادن ضایعات غذا به عنوان یک جنایت در اسلام ، راه حلی آسان برای این مشکل به ما داده است. وی نشان داد که صدقه دادن بهتر از ریاکاری است و به ما آموخت که حرص و طمع نوعی هدر دادن است و پیش زمینه بیماریهایی مانند چاقی و دیابت است. خداوند در قرآن نازل کرده است که ما باید میوه های زمین را بخوریم ، محصول خود را به فقرا بدهیم و از اسراف اجتناب کنیم (قرآن ۶: ۱۴۱) و او از کسانی که اسراف می کنند خوشش نمی آید. (قرآن ۷:۳۱). جابر بن عبدالله رضی الله عنه می گوید: "رسول خدا صلی الله علیه و آله وصلم  دستور داد انگشتان خود را لیس بزنید و بشقاب را پاک کنید و گفت: شما نمی دانید که برکت درکجایی  غذای شماست." (مسلم ، اسریبه ۱۳۳) این حدیث نشان می دهد که ما نباید حتا قسمتی از غذای خود را دور بریزیم.  علاوه بر این ، جابر بن عبدالله رضی الله عنه گزارش داد که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: "هرگاه لقمه یکی از شما  که به روی زمین بیفتد ، باید آن را برداشته و پس از تمیز کردن بخورد. لقمه خود را به شیطان نسپارید.

دستان خود را با پارچه ای پاک نکنید مگر اینکه انگشتان خود را لیس بزنید. زیرا او نمی داند که کجای غذای او با حکمت زیاد است. " (مسلم ٬ اشریبه ۱۳۶ ٬ همچنان رجوع کنید به ابو داوود ۴۹ اتیمه ٬ ترمذی ٬ اتیمه ۱۱ ) " زیرا کسانی که چنین پراکنده می شوند دوستان شیاطین هستند. و شیطان نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس است» (قرآن ۱۷:۲۷). نفرت ضایع نمودن و به هدر دادن  در نزد خداوند به حدی است که او اسراف کنندگان و بخیلان را "برادران" شیطان می داند ، که همیشه نسبت به پروردگارش ناسپاس است.

اگر افطار ماه رمضان ، عروسی یا هر گردهمایی یک رویداد اجتماعی است ، هر مسلمانی باید اطمینان حاصل کند کهاسراف در چنین اماکن غیر انسانی و اخلاقی است و  در زندگی خود ازچنین اقدامات ناپسندی ( ضایعات غذایی) دوری کنیم. اسلام آمده است تا ما را در زندگی معنوی و دنیوی  متحد کند ، و از آنجا که در احکام دینی ما عمیقاً نهفته است ، ما مدیون خود و همه جهان هستیم که این جهان را به مکانی بهتر تبدیل کنیم.