EKONOMİ
Avrupa'da Kış ve Enerji Krizi
Mohammad Nadimur Rahman
Enerji, dünyadaki önemli unsurlardan biridir. Ekonomi, ulaşım ve hizmet sektörleri de dahil olmak üzere hayatın neredeyse her alanında gerekli olmaktadır. Bu enerji talebi ağırlıklı olarak kömür ve doğal gaz gibi fosil enerjilerden sağlanmaktadır. Bu kapsamda Avrupalılar yaşamlarının neredeyse her alanında enerji tüketimine oldukça bağımlı olmaktadır. Her ne kadar fosil yakıt, nükleer, rüzgâr, güneş ve diğer enerjileri tüketmekte olsa da bunlar arasında doğal gaz tüketimi %32'lik bir oranla diğerleri içinde en fazla paya sahip olanıdır. Ayrıca, Avrupa ülkelerinin çoğu, gaz arzının yaklaşık %40'ını karşılayan Rusya'dan doğalgaz ithal etmektedir. Ukrayna-Rusya savaşı sonucu oluşan siyasî çalkantı Avrupa ülkelerini bir enerji krizine sürüklemektedir. Vladimir Putin, kıtada bir enerji krizini tetikleyerek Avrupa'yı olası bir durgunluğa itmiştir. Rusya, Avrupa'da enerji krizine neden olan doğalgaz arzını büyük ölçüde kesmektedir. Sonuç olarak Avrupa yakıt yoksulluğuyla karşı karşıya. Rusya, Avrupa'nın North Stream 1 gaz boru hattını 2 Eylül'den itibaren kapatmıştır hatta son gönlerde batlanmıştır.
Rusya Avrupa ülkelerini cezalandırırken, Putin de örtülü olarak diğer ülkeleri hedef almaktadır. Putin, Avrupa Komisyonu'nun euro veya dolar cinsinden yapmaları gerektiğini söylediği doğalgaz ödemelerini, dost olmayan ülkelerin ruble olarak yapmaları gerektiğini açıklamıştır. Bu, enerji maliyetlerindeki mevcut ani artışlarla bağlantılı olarak, euroya olan talebin azalmasına ve dolayısıyla euronun Rus rublesi karşısında değer kaybetmesine neden olmuştur. Rusya; Polonya, Bulgaristan, Hollanda ve diğerlerine gaz tedarikini kesmiştir.
Gerçek şu ki, Avrupa elektriğinin neredeyse %20'si doğalgaz santrallerinde üretilmektedir. Almanya (995 Euro/mega watt) ve Fransa'da (1100 Euro/mega watt) elektrik fiyatları on kat artmıştır. Ayrıca Almanya, doğalgazının yarısını Rusya'dan satın almaktadır. Rusya'nın Avrupa'nın önümüzdeki kış mevsimi için kışlık gaz arzını depolamak için uğraştığı tüm doğalgazı keseceğinden korkmaktadır. Artan enerji maliyetleri resesyona girmeye sebep olabilir çünkü Avrupa'da hane halklarının bütçeleri daralmaktadır ve işletmeler çökmektedir. Öte yandan, Avrupa ülkelerinde enerji satışları düşse de Rus şirketlerinin kazançları artmaktadır.
Rusya, Avrupa'ya gaz arzını keserken Avrupa, taleplerini karşılamak için, özellikle kış için doğalgaz depolamak için alternatif yollar bulmaktadır. Bunlardan biri de ABD ve Katar'dan gaz ithal etmeyi planlıyor olmalarıdır. Buna ek olarak Almanya gibi ülkeler, iklimlendirme ve elektrik faturaları için yönergeler içeren enerji tasarrufu girişimlerinde bulunuyorlar. Almanya nükleer santrallerden enerji üretmeyi ve kömür kullanmayı planlarken Fransa da iklimlendirme için yeni kurallar getirmiştir. Ayrıca, temmuz ayında AB enerji bakanları, doğalgaz kullanımını ağustos ayından bir sonraki mart ayına kadar %15 oranında azaltmayı kabul etmiştir.
Rusya'dan gaz alımının durdurulması ve bu doğal kaynağa benzeri görülmemiş yaptırımların uygulanması, kuşkusuz enerji fiyatlarının yükselmesine neden olmuştur; bu ikincisinin endüstriler için yakıt olması, kaçınılmaz olarak malzeme ve tüm bitmiş ürünlerin maliyetlerinin yükselmesine ve nihayetinde enflasyona yol açacaktır. Küreselleşme ile dünyadaki ülkeler doğrudan veya dolaylı olarak ekonomik, teknolojik ve politik yönden ilişki halindedir. Sonuç olarak bu krizden, daha düşük gaz fiyatlarına eriştikleri için Rusya'nın dostları olumlu, enerji maliyetleri oldukça yüksek olacağı için düşmanları olumsuz etkilenecek.
Zamanla, Avrupa Birliği'nin yalnızlığı kristal berraklığında ortaya çıkmaktadır. Yaptırımlar muhtemelen Rusya'yı izole etmeyi amaçlıyordu ancak sonunda tam tersi bir etki ortaya çıktı: Avrupa'nın izolasyonu. Bu, bir şekilde, Avrupa'nın dünyadaki etkisini ne ölçüde kaybettiğini kanıtlamaktadır. Aynı zamanda ve kesinlikle, geri kalan dünya vatandaşlarının (ve Avrupalıların da) jeopolitiğin Avrupa, ABD ve müttefiklerinin merkezde olmayacağı yeni bir dünya düzenine nasıl evrildiğini fark etmelerini sağlamıştır.
Rusya-Ukrayna çatışması, tüm dünyaya etrafımızdaki her şeyin ihtiyaç duyulduğunda güçlü bir silah haline gelebileceğine dair bir ders verdi. Bir yandan sosyal medya ve bankacılık platformları diğer yandan doğal kaynaklar ve doğal gaz buna çok iyi bir örnektir.
Henüz yorum yapılmamış.